Nauczanie w szkole to od zawsze spotkanie dwóch światów – tego doświadczonego, nieco usztywnionego i zapatrzonego we własne metody oraz młodego, chłonnego, ufnego, ale otwartego na eksperymenty – odważnego.
Szkoła w swoim założeniu ma być mostem między nimi, a właściwie jest jak wagowa huśtawka. Cała sztuka polega na znalezieniu równowagi, która umożliwi spotkanie się obu tych światów.
Uczymy się najskuteczniej, gdy czujemy się bezpieczni. Motywuje nas poczucie satysfakcji, a pomaga celna wskazówka – to wspólne dla nas wszystkich.
Może to zatem jest proste? Może wystarczy zebrać informacje o oczekiwaniach i odczuciach obu stron i spotkać się pośrodku?
Aby to było możliwe, potrzebne jest wypracowanie systemu umożliwiającego skuteczną komunikację między obiema grupami. Bo jak świat dorosłych ma wdrażać w życie pomysły, które tylko w części są zgodne z jego wyobrażeniami o edukacji?
Bez młodości ani rusz
Od początku projektowania EduNav wiedzieliśmy, że nie obędzie się bez małych ekspertów z drugiej strony huśtawki. Znaleźliśmy ich w Społecznej Szkole STO nr 3 w Krakowie.
W drugiej połowie 2021 roku przeprowadziliśmy pilotażowe badanie, które miało zweryfikować nasze dorosłe pomysły na nauczanie matematyki za pomocą platform edukacyjnych i dać młodym ludziom okazję do podzielenia się z nami uwagami na ich temat.
W klasie 7 liczącej 20 osób przeprowadzony został w pierwszym dniu badania krótki test diagnozujący wiedzę uczniów z zakresu obliczeń procentowych. Mieliśmy nadzieję uzyskać w ten sposób materiał do porównań postępów uczniów po skorzystaniu z zaproponowanych przez nas rozwiązań.
Dzięki informacjom na temat umiejętności i predyspozycji uczniów, które uzyskaliśmy od nauczycielki matematyki, wiedzieliśmy, że mamy do czynienia ze zróżnicowaną grupą, w której znalazły się również osoby ze specyficznymi wymaganiami edukacyjnymi. Podzieliliśmy klasę na dwie mniejsze grupy, tak by ich poziom i możliwości były wyrównane. W obu grupach znalazły się dzieci o podobnym poziomie kompetencji i podobnych predyspozycjach i wymaganiach.
Zadaniem EDUnav będzie diagnozowanie konkretnych luk edukacyjnych i dostarczenie uczniowi dokładnych wskazówek umożliwiających opanowanie tych zagadnień, które zostały wykryte oraz treści dopasowanych do niego również ze względu na dojrzałość matematyczną i preferencje w nauczaniu.
Na tym etapie prac nad narzędziem nie było możliwe przeprowadzenie testów dojrzałości matematycznej i predyspozycji uczniów. Dla potrzeb testu dane te pozyskaliśmy dzięki pogłębionemu wywiadowi z nauczycielką matematyki. Docelowo będzie to zadanie specjalnego modułu testowego, bazującego na sztucznej inteligencje, identyfikującego luki i predyspozycje, który dopasuje odpowiednie testy i treści edukacyjne.
Na 3 kolejnych lekcjach matematyki uczniowie mieli do dyspozycji, za pośrednictwem szkolnych komputerów, dwa narzędzia do nauki matematyki z zakresu procentów: Khan Academy oraz EduNav – czyli stworzoną na ten cel przez nas platformę. Każda z grup używała do nauki wyłącznie jednego z udostępnionych narzędzi.
Co chcieliśmy sprawdzić?
EduNav składać sie będzie z kilku modułów, które umożliwią wprowadzenie rozwiązań naszego autorstwa. Zanim zabraliśmy się do pracy postanowiliśmy sprawdzić, czy dla uczniów ma to sens.
Nasza wizja na EduNav to poza diagnozą luk między innymi metoda „krok po kroku”, docelowo Navee, czyli edubot, który pomoże uczniowi rozłożyć zadanie na etapy, sprawdzi, na którym z nich pojawia się problem i pokaże, jak pokonać tę barierę. Metoda polega na tłumaczeniu poleceń oraz ewaluacji umiejętności ucznia. Sprawdza jego wiedze na kolejnych etapach zadania, a następnie testuje skuteczność.
W pilocie EduNava wirtualnego nauczyciela zastąpiła właśnie metoda „krok po kroku”. Na etapie MVP tłumaczenia i wskazówki do poszczególnych zadań w narzędziu stworzone i wprowadzone zostały przez członków zespołu. Docelowo będzie to jedno z zadań modułu wirtualny nauczyciel, tworzonego przy użyciu SI oraz przy wsparciu nauczyciela matematyk i dydaktyka.
Zależało nam również na badaniu skuteczności elementów, które naszym zdaniem mogą mieć wpływ na motywację do pracy. Wyniki miały potwierdzić lub zanegować konieczność różnicowania formy podania treści. Mieliśmy tu na myśli dopasowywanie podejścia do nauczania konkretnego ucznia na przykład w kwestii używania lub odrzucania przez niego fabularyzacji nauki.
Interesowało nas jaki wpływ na motywację do nauki będzie miała możliwość dopasowania tempa pracy i pułapu startowego. Sprawdzaliśmy również jaki typ podpowiedzi, mierzalności postępów, grywalizacji, preferowany jest przez uczniów, jak reagują na powtarzalność i różnorodności zadań, czy utrzymuje to ich zaangażowanie, czy też wręcz odwrotnie.
Taka pełna personalizacja i zróżnicowanie dla pojedynczego użytkownika możliwa będzie do wprowadzenia przy wykorzystaniu algorytmów sztucznej inteligencji. Test miał wykazać, czy zasadne będzie wprowadzenie takiego dedykowanego sposobu nauczania w wymienionych kwestiach.
Ostatnią nurtujące nas pytanie dotyczyło zadań ze zmiennymi danych liczbowymi. Możliwość rozwiązania, z którym wcześniej uczeń sobie nie radził wydawała nam się wskazana zarówno ze względu na motywowanie małymi sukcesami, jak i mierzalność postępu. Zmiana danych liczbowych, stopniowanie trudności w zadaniach podobnego typu umożliwi wprowadzenie docelowo kreatora zadań. Na etapie testu ćwiczenia stworzone zostały przez członków zespołu dla każdego z zadań.
Pojedynek
Stanęliśmy w szranki z uznaną przez użytkowników platformą Kahn Academy. Nie był to wybór przypadkowy. Zastosowane na niej rozwiązania przypominają w kilku kwestiach sposób, w jak uczniowie pracować mają na EduNav.
- Oba narzędzia posiadały podpowiedzi w postaci filmów i rozpisanych rozwiązań. W przypadku EDUnav rozwiązanie miało postać „krok po kroku”.
- W przypadku EDUnav możliwe było użycie narzędzia z zastosowaniem fabularyzacji i bez.
- W przypadku EDUnav uczniowie mieli również możliwość odsłuchiwania treści.
- Oba narzędzia posiadały elementy obrazujące postęp w różnych postaciach
Jaki był efekt tej rywalizacji?
Cóż, drugi test diagnostyczny, w którym porównaliśmy progresy uczniów używających Kahn Academi z tymi, którzy korzystali z Pilota EduNav wykazał, że nasze rozwiązanie wysunęło się na prowadzenie.
Uczniowie korzystających z platformy EDUnav zdobyli w sumie 9 punktowy więcej niż w pierwszym teście. U uczniów korzystających z platformy Khan Academy zanotowano minimalny spadek w sumie o jeden punkt.
Nie był to druzgocąca przewaga, w końcu dopiero zaczynamy i największe sukcesy przed nami :)*
Bardzo ważna była dla nas ocena poszczególnych rozwiązań przez uczniów.
Ankieta wykazała:
- Średnia ocena narzędzia EDUnav wyniosła 6,6 na 10 punktów, a w przypadku Khan Academy 5,4 na 10 punktów.
- Średnia ocena systemu podpowiedzi w EDUnav wyniosła 5,2 na 10 punktów, a w przypadku Khan Academy 4,5 na 10 punktów.
- 4 z 10 osób używających narzędzia EDUnav doceniło fabułę, jako element motywujący do dalszej pracy.
- 3 spośród 10 osób nie zdecydowały się na użycie fabuły w EDUnav.
- Jako element najbardziej doceniany w narzędziu EDUnav 4 razy pojawiła się warstwa graficzna, 2 razy warstwa fabularna i 4 razy system wskazówek i odpowiedzi.
Wnioski
„Krok po kroku” czyli Navee edubot
Metoda skuteczna, ale wymagająca dopracowania warstwy merytorycznej i mechaniki oraz rozbudowy.
Moduł testowy, czyli personalizacja procesu nauczania
Potwierdziła się nasza wstępna diagnoza o konieczności daleko idącego dopasowania treści do ucznia. Wskazywało na to na przykład podejście do użycia fabuły.
Kreator zadań – powielanie zadań z różnymi danymi
Tworzenie wielu zadań w ramach jednego rodzaju zadania okazało się mieć dobry wpływ na poziom satysfakcji i motywacji u uczniów.
Uogólniając, młodym testerom spodobały się nasze pomysły, ale nie brakowało też krytycznych uwag dotyczących sposobu ich wprowadzenia a także poszerzenia o kolejne funkcjonalności .
To była dobra, konstruktywna krytyka i bardzo udana współpraca 🙂
* Test diagnostyczny składał się z 6 zadań punktowanych za 1 punkt i jednego za 2 punkty, a grupy liczyły po 10 osób.
Katarzyna Januszewska – Natkaniec
